Cảm nhận từ một chuyến đi đến Trại Phong Quả Cảm - Bắc Ninh

“Ngôi Lời là ánh sáng thật, ánh sáng đến thế gian và chiếu soi mọi người” (Ga 1:9)

Hà Nội – 06.01.2013 - Trong tâm tình hân hoan của mùa Giáng Sinh và niềm vui mừng lễ Chúa Hiển Linh, cộng đoàn dòng Thánh Phaolô Hàng Bột đã có một chuyến đi vô cùng ý nghĩa đến với các bệnh nhân phong cùi tại trại phong Quả Cảm - Bắc Ninh và Đan viện Xitô Châu Sơn, nơi có sự hiện diện Đức Tổng Giuse Ngô Quang Kiệt.

Đồng hành với 97 Đệ Tử chúng tôi bằng hai xe buýt lớn trong chuyến đi ngày hôm nay là Cha Phaolô Phạm Văn Tuấn đến từ Đức quốc, là một người có tấm lòng rất nhân ái, luôn quan tâm và hướng về những người nghèo khổ, bất hạnh tại quê hương Việt Nam, đặc biệt người phong cùi ở Miền Bắc. Đi cùng chúng tôi còn có hai Soeur phụ trách và một số anh chị yêu mến công việc từ thiện.

Mặc dù hôm nay thời tiết mùa đông ở miền Bắc rất lạnh và mưa phùn nhưng dường như không ngăn cản được sự háo hức và lòng nhiệt thành của tuổi trẻ chúng tôi. Hành trang mà chúng tôi mang theo trong chuyến đi ngày hôm nay là hơn một trăm thùng mì tôm, hơm một trăm tấm bánh chưng xanh. Đây chính là những phần quà của những người công giáo Việt Nam tại vùng Bắc Đức, Lincoln-Mỹ và những cá nhân có tấm lòng bác ái ở trong và ngoài nước gửi về cho các bệnh nhân phong cùi tại Việt Nam, được biết cha Phaolô Tuấn luôn giúp 10 Trại Phong ở Miền Bắc. Một hành trang nữa mà chúng tôi không thể thiếu khi chỉ góp công vào trong những chuyến đi làm từ thiện đó chính là trái tim, nụ cười và tình yêu thương.

Đúng 8h, chúng tôi chào Soeur bề trên rồi bước lên xe. Hai chiếc xe buýt dần chuyển bánh rời khỏi thủ đô Hà Nội và tiến về quê hương quan họ Kinh Bắc.

Sau một tiếng ba mươi phút chúng tôi đã có mặt tại trại phong Quả Cảm. Đón chúng tôi từ ngoài cổng có Sơ Xuân là nhân viên sống trong trại phong và một bệnh nhân trong trại. Nhìn xung quanh, chúng tôi có thể thấy được đây là một trại phong được xây dựng từ khá lâu, đúng 100 năm rồi. Đây là nơi ở của các bệnh nhân phong cùi và một số trẻ em bất hạnh không nơi nương tựa. Họ đến từ các vùng quê khác nhau, xuất thân từ những hoàn cảnh khác nhau nhưng cùng có một đặc điểm chung là mắc căn bệnh nan y này.

Khi chúng tôi bước vào bên trong thì các bệnh nhân đã có mặt đông đủ tại hội trường. Mọi người niềm nở chào đón đoàn chúng tôi bằng những tràng vỗ tay rất nồng nhiệt. Một không gian thật vui tươi và ấm cúng. Mỗi người chúng tôi cảm nhận thấy như được về với chính gia đình, với ông bà và cha mẹ của mình.

Mở đầu cho buổi gặp gỡ, Sơ Xuân đã long trọng giới thiệu về đoàn chúng tôi cho các bệnh nhân được biết. Sơ Xuân là một người không chỉ có lòng nhiệt huyết đối với các bệnh nhân tại trại phong Quả Cảm mà còn với các trại phong trên toàn miền Bắc. Tuy tuổi của Sơ không còn trẻ nhưng tình yêu thương, sự nhẹ nhàng mà cô gửi vào trong các công việc thì luôn được các bệnh nhân quý trọng và yêu mến. Chúng tôi rất cảm phục Sơ Xuân – một người đã từng gắn bó với bệnh nhân phong suốt 25 năm qua, coi các cụ như người thân, giúp đỡ họ một cách chân thành và nhiệt tình nhất. Bệnh nhân ở đây quý Sơ lắm, họ luôn coi Sơ như một người thầy thuốc yêu nghề, yêu họ. Có gì Sơ cũng để dành cho họ, họ ốm Sơ chăm sóc tận tình chu đáo, họ vui Sơ chia sẻ niềm vui với họ, họ đau Sơ đau với nỗi đau của họ. Mặc dù đã đến tuổi về hưu xong Sơ Xuân còn muốn làm thêm để giúp đỡ họ và họ cũng mong muốn Sơ luôn ở bên cạnh họ. Một tấm gương sáng về tình người mà ít ai làm được.

Trong lời chia sẻ Cha Phaolô đã đặc biệt cảm ơn Sơ Xuân vì sự hi sinh phục vụ âm thầm và lòng quảng đại của Sơ. Cha nói tiếp: “Ngày hôm nay chúng con rất vui khi được đến với trại phong Quả Cảm và vui hơn nữa khi chúng con đi đúng ngày lễ Chúa Hiển Linh. Nếu xưa kia Ba Vua đến dâng tiến Hài Nhi Giêsu vàng, nhũ hương và mộc dược thì hôm nay chúng con đến đây dâng tiến Hài Nhi tấm bánh chưng, mì tôm và lòng yêu thương. Các cụ chính là những Giêsu trong lòng chúng con”. Những câu nói của Cha thật thân thương và đầy tình yêu mến. Chính vì vậy một bệnh nhân thay mặt cho các bệnh nhân trong trại đã xúc động nói: “Con cảm tạ Chúa, cảm ơn Cha và mọi người đã quan tâm đến chúng con. Thực sự, chúng con ở đây có những người đã nhiều năm nay không có một người thân nào đến thăm. Nhưng tạ ơn Chúa là chúng con không cô đơn vì chúng con luôn có mọi người nhớ và thương yêu chúng con”.

Những câu nói chân thành làm đánh động trái tim của mỗi người chúng tôi. Chúng tôi thấy mình thật hạnh phúc khi cơ thể của chúng tôi vẫn còn lành lặn, vẫn sống khỏe và học tập. Còn các bệnh nhân ở đây, họ đang phải gánh chịu nỗi đau về thể xác hàng ngày. Căn bệnh quái ác ăn mòn từng chi trên cơ thể của họ. Nhưng có lẽ họ còn phải chịu một nỗi đau lớn hơn đó chính là nỗi đau về tâm hồn. Sự cô đơn, sự mặc cảm “ăn mòn” nét vui tươi và niềm hi vọng vào cuộc sống của họ. Những ánh mắt xa xăm, những giọt lệ lặng lẽ chảy trên gò má như muốn nói nên một niềm khao khát của các cụ là được sống yêu thương, được sống với gia đình, được chính những người thân yêu chăm sóc như bao người bình thường khác.

Nhìn những con người với hình hài khuyết tật như vậy, người mất hết ngón tay, người mất chân, người thì mặt mũi biến dạng… không ai mà không cảm động với cơ thể thiếu hụt như vậy. Họ đã đau đớn biết bao? Thế nhưng, nỗi đau mà họ cho là lớn nhất đó vẫn là tình cảm của gia đình, con cái, người thân không bao giờ đến với họ, có chăng là mấy năm một lần.

Một cụ bà 81 tuổi tâm sự: “Tôi bị bệnh phong đã 40 năm, lúc trước ở trong Nghệ An nhưng chiến tranh phải chạy ra Miền Bắc và ở đây từ lâu, mặc dù đã khỏi bệnh. Lâu lâu tôi cũng có về nhà nhưng con cháu không đứa nào dám lại gần, mà chúng nó cũng chẳng quan tâm xem tôi như thế nào? Vì thế, về nhà tôi còn cảm thấy buồn tủi và cô đơn hơn ở trong trung tâm. Nhiều lần như vậy, tôi cũng chẳng muốn về quê làm gì nữa. Thà cứ ở đây còn có người đồng cảm, quan tâm chăm sóc cho”. Qua lời chia sẻ của cụ, tôi mới cảm nhận được sâu sắc hơn về sự cô đơn của những con người bệnh tật ở đây. Họ cũng có gia đình, có chồng, có con cái. Thế nhưng, giờ đây họ đang phải sống trong sự hành hạ của bệnh tật, phải chịu cảnh xa quê, thiếu thốn tình cảm của gia đình, con cháu đối xử với họ không bằng người dưng. Nỗi đau đó còn lớn hơn gấp trăm nghìn lần sự đau đớn về thể xác mà họ mang theo trên người.

Chúng tôi mang đến phần quà nhỏ bé trao tặng mỗi người, tuy chỉ là một thùng mì tôm và một chiếc bánh chưng xanh nhưng đối với họ thật có giá trị vì mỗi tháng nhà nước chỉ cung cấp cho 540.000 đồng, nhưng giá cả thì đắt đỏ nên khi mua gì các cụ đều phải đắn đo tính toán, kể cả mua một bó rau. Có mì tôm các cụ rất quý, bữa ăn chỉ cần một nắm rau khoai với nửa gói mì tôm là xong bữa. hôm nào hết gạo thì chỉ cần một gói mì tôm rồi cũng xong.

Các cụ chính là hình ảnh của Đức Kitô. Chúng tôi tự đặt câu hỏi cho mình “Phải làm gì đây để xoa dịu những nỗi đau đó?”. Và chẳng cần phải suy nghĩ lâu, chúng tôi liền góp vui cho các cụ bằng những tiết mục văn nghệ rất đặc sắc. Lúc thì mượt mà trong ca khúc “Còn Duyên” dân ca quan họ Bắc Ninh, khi thì sôi động trong vũ khúc “Xuân Đã Về”. Tiếng cười hòa vào những tràng vỗ tay hưởng ứng dường như phá tan cái lạnh giá của thời tiết. Mọi người chỉ còn cảm nhận được hơi ấm của mùa xuân đang lan tỏa. Đó là xuân của yêu thương, xuân của tình người. Đúng là: “Một niềm vui được  ăn, thiếu mặc, đau ốm thể xác mà không một người thân, không một tình cảm nào từ phía gia đình nâng đỡ. Các cụ rất cần những nhà hảo tâm, từ thiện giúp đỡ cách này cách khác và hơn bao giờ hết một tấm lòng cao cả bác ái yêu thương cũng đủ làm vơi đi nỗi buồn cho các cụ. Vì họ cũng là một con người, là hình ảnh của Đức Kitô bị bỏ rơi và nghèo khổ tật nguyền.

Bồ Câu Trắng - Hàng Bột